تخریب سازه
تخریب سازه به معنای نابود کردن یک ساختمان، سازه یا تاسیسات است. این فرآیند ممکن است به دلایل مختلفی صورت گیرد، مانند قدیمی شدن سازه، نیاز به بازسازی، خطر بودن سازه، تغییر کاربری زمین، یا دیگر دلایلی که باعث می شود .که سازه مورد نظر از کار افتاده و نیاز به تخریب داشته باشد. برای انجام تخریب، ابتدا باید بررسی کاملی از شرایط سازه و محیط اطراف آن انجام شود.
سپس باید ابزار و تجهیزات لازم برای تخریب سازه به دست آورده شود. در این فرآیند از ابزارهایی مانند بلدوزر، آتش نشانی، چکش، چرخ خیز و… استفاده می شود.
قبل از شروع به تخریب سازه، باید از مسائل ایمنی و بهداشتی مطمئن شوید. باید مطمئن شوید که ابزار و تجهیزات درست استفاده می شود و همچنین فضای اطراف سازه امن است.
دلایل تخریب سازه
تخریب سازه فرآیند جداسازی اجزا و ویران کردن یک سازه پس از عمر مفید آن با روش های از پیش طراحی شده و قابل کنترل است. این عملیات میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:
- تجدید بنا: در برخی موارد، ساختمانهای قدیمی به دلیل فرسودگی یا آسیبدیدگی نیاز به بازسازی یا نوسازی دارند. در این موارد، ساختمان قدیمی باید تخریب شود تا بتوان ساختمان جدید را در جای آن ساخت.
- ساختمانسازی جدید: در برخی موارد، یک ساختمان جدید در جای یک ساختمان قدیمی ساخته میشود. در این موارد، ساختمان قدیمی باید تخریب شود تا بتوان عملیات ساختمانسازی جدید را آغاز کرد.
- احداث زیرساختهای جدید: در برخی موارد، برای احداث زیرساختهای جدید مانند جاده، پل، یا خط لوله، نیاز به تخریب ساختمانها وجود دارد.
مجوز تخریب سازه
برای تخریب سازه معمولاً نیاز به دریافت مجوز دارید. این مجوزها به دلیل حفاظت از ایمنی عمومی، محیط زیست و نگهداری از تاریخچه معماری شهرها و شهرکها، از اهمیت ویژهای برخوردار هستند.
برای دریافت مجوز تخریب سازه، باید با مراجع مربوطه تماس گرفته و مدارک و اطلاعات مورد نیاز را تهیه کرده و ارائه دهید. این مراجع میتوانند شامل شهرداری، دفتر مدیریت شهرکها، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان نظام مهندسی باشند.
در این مجوزها، شرایط و ضوابطی برای تخریب سازه مشخص میشود که باید به آنها پایبند باشید. از جمله این شرایط میتوان به رعایت اصول ایمنی، حفاظت از محیط زیست، جلوگیری از تأثیر منفی بر خطوط انتقال برق و گاز، ارائه برنامههای اجرایی و زمانبندی مناسب و غیره اشاره کرد.
مراحل گرفتن مجوز تخریب سازه
مشاوره با کارشناسان متخصص: قبل از هرگونه تصمیم گیری درباره تخریب سازه باید با کارشناسان متخصص در این زمینه مشورت کنید. تا روش مناسب برای تخریب سازه و نیز مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز را بدانید.
تهیه مدارک و اطلاعات مورد نیاز: برای دریافت مجوز تخریب سازه، باید مدارک و اطلاعات مورد نیاز را تهیه کنید. این مدارک میتوانند شامل مجوزهای پایان کاری، برنامههای اجرایی، اطلاعات فنی سازه، نقشههای سازه، اطلاعات مربوط به ایمنی و غیره باشند.
تقدیم درخواست به مراجع ذیصلاح: پس از تهیه مدارک و اطلاعات مورد نیاز، باید درخواست خود را به مراجع ذیصلاح ارائه کنید. این مراجع میتوانند شامل شهرداری، دفتر مدیریت شهرکها، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان نظام مهندسی باشند.
بررسی و پرداخت هزینههای لازم: برای دریافت مجوز تخریب سازه، باید هزینههای مربوط به این مجوز را پرداخت کنید. هزینههای مربوطه ممکن است شامل هزینههای مربوط به بررسی مدارک، هزینههای مربوط به پردازش درخواست و هزینههای مربوط به اجرای برنامههای اجرایی باشد.
اجرای برنامههای اجرایی: پس از دریافت مجوز تخریب سازه و پرداخت هزینههای مربوطه، میتوانید برنامههای اجرایی خود را اجرا کنید. در این مرحله باید به رعایت شرایط و ضوابط مجوز تخریب سازه توجه کرده و از ایمنی کارگران و عموم مردم اطمینان حاصل کنید.
انواع سازه ها
سازههای فلزی: این سازهها از فلزات مختلفی مانند فولاد، آلومینیوم و مس ساخته میشوند و برای ساختمانها، پلها و سازههای صنعتی استفاده میشوند.
سازههای بتنی: این مدل از بتن و فولاد تسلیح شده ساخته میشوند و برای ساختمانها، پلها و سازههای صنعتی استفاده میشوند.
سازههای چوبی: این سازهها از چوب ساخته میشوند و برای ساختمانهای چوبی، پلها و سازههای صنعتی استفاده میشوند.
سازههای سنگی: این مدل از سازه ها از سنگ ساخته میشوند و برای ساختمانها، پلها و سازههای صنعتی استفاده میشوند.
سازههای پلیمری: این سازهها از مواد پلیمری ساخته میشوند و برای ساختمانها، پلها و سازههای صنعتی استفاده میشوند. همچنین، سازهها را میتوان بر اساس کاربرد آنها به دستههای دیگری نیز تقسیم کرد مانند سازههای مخصوص ساختمان، پل، تونل، سد، مخازن و..
روش های تخریب سازه
تخریب سازهها یک فرآیند پیچیده است که نیاز به تجهیزات و فناوریهای خاص دارد. روشهای مختلفی برای تخریب سازهها وجود دارد که بسته به نوع سازه، مکان آن و شرایط محیطی، انتخاب میشود. در ادامه به برخی از روشهای تخریب سازهها اشاره خواهیم کرد:
1. تخریب با استفاده از مته و کلنگ: این روش برای تخریب سازههای کوچک و ساده، مانند دیوارهای پوششی و بتنی مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، با استفاده از مته و کلنگ، سطح سازه تخریب میشود و برای دفع آسیبهای ناشی از تخریب، از جمله لوسیون و مواد مخصوص دیگر استفاده میشود.
2. تخریب با استفاده از برش: این روش برای تخریب سازههایی که از فولاد و فلزات دیگر ساخته شدهاند، مانند مخازن و سیلوها، استفاده میشود. در این روش، با استفاده از ابزارهای برش، سازه قطع میشود و اجزای آن با استفاده از دستگاههای جدا کننده و فلهبری دفع میشوند.
3. تخریب با استفاده از مواد شیمیایی: در این روش، از مواد شیمیایی مخصوصی استفاده میشود که با تماس با سطح سازه، آن را تخریب میکنند. این روش برای تخریب سازههایی که به دلیل شرایط محیطی مختلف، مانند محیط های خطرناک، قابل دسترسی نیستند، استفاده میشود.
4. تخریب با استفاده از دستگاههای حفاری: در این روش، با استفاده از دستگاههای حفاری، سطح سازه تخریب میشود. این روش برای تخریب سازههایی استفاده میشود که مقاومت بالایی دارند مانند پلها و ساختمانهای بلند.
5. تخریب با استفاده از مواد منفجره: در این روش، با استفاده از مواد منفجره، سازه تخریب میشود. این روش برای تخریب سازههای بزرگ و قدیمی، مانند ساختمانهای تاریخی و خطرناک، استفاده میشود.
در کل، انتخاب روش مناسب برای تخریب سازه، بسته به نوع سازه و شرایط محیطی متفاوت است. همچنین به منظور ایمنی و کاهش خطرات، تخریب سازهها باید توسط افراد متخصص و با تجهیزات ایمن و مطابق با استانداردهای ایمنی انجام شود.
فرق تخریب سازه با تخریب ساختمان
اصطلاح “تخریب سازه” و “تخریب ساختمان” در واقع به یک مفهوم کلی اشاره میکنند که در آن یک سازه یا ساختمان قدیمی، آسیب دیده، از کار افتاده یا نامناسب به نحوی نابود میشود. با این حال، در استفاده روزمره و محاورهای، ممکن است این دو اصطلاح با هم به صورت متبادل استفاده شوند.
ولی در برخی موارد، ممکن است تفاوتی در استفاده از این دو اصطلاح وجود داشته باشد. اصطلاح “تخریب ساختمان” معمولاً بیشتر برای اشاره به فرآیند نابود کردن ساختمانهای مسکونی یا تجاری استفاده میشود.
این فرآیند شامل تخریب سازه، مواد بازیافتی و دفع آنها، تأمین ایمنی و زمینهسازی برای پروژههای جدید است. تخریب ساختمان ممکن است به صورت کامل باشد و تمامی بخشهای ساختمان را شامل شود، یا به صورت جزئی باشد و فقط برخی از بخشهای مشخص ساختمان را دربرگیرد.
در مقابل، اصطلاح “تخریب سازه” عموماً به فرآیند نابود کردن سازههای صنعتی، عمومی، و زیرساختی استفاده میشود.
این شامل تخریب پلها، سازههای آبی، تأسیسات صنعتی، سدها و غیره میشود. تخریب سازهها معمولاً پیچیدهتر و متخصصانهتر است و نیازمند تجهیزات و روشهای خاصی میباشد. به طور خلاصه، تخریب سازه معمولاً برای سازههای صنعتی و زیرساختی استفاده میشود
مشکلات تخریب ساختمان
تخریب ساختمان میتواند عملی بسیار خطرناک و مشکلساز باشد. این کار میتواند به شکل جدی زمینه آمادهسازی برای ساختمان جدید را تحت تاثیر قرار دهد و هزینه بالایی برای بازسازی ساختمان قبلی به همراه داشته باشد.
علاوه بر این، تخریب ساختمان به دلیل استفاده از مواد شیمیایی و مواد زائد، میتواند مشکلات زیست محیطی را بوجود آورده و سلامت افرادی که در نزدیکی ساختمان هستند را به خطر بیاندازد. در نتیجه، در صورت نیاز به تخریب ساختمان، باید از روشهایی استفاده کرد که این مشکلات را به حداقل برسانند و بهترین روشهای برای این کار را باید با کارشناسان مربوطه در تیک گروه فنی مهندسی تخریبچی مشورت کنید.
برخی موارد از این قرار می باشد :
مشکلات ایمنی: تخریب ساختمان ممکن است با خطراتی همراه باشد که میتواند به کارگران و عموم مردم آسیب برساند. برای اینکه این خطرات کاهش یابند، باید مراقبتهای لازم را انجام داد و از تجهیزات ایمنی مناسب برای کارگران استفاده کرد.
تأثیرات محیطی: تخریب ساختمان ممکن است به آلودگی هوا، آب و خاک و همچنین به مشکلات ناشی از نویز و لرزشهای شدید منجر شود. برای کاهش این تأثیرات، میتوان از روشهای جایگزینی که به محیط زیست کمتر آسیب میرسانند استفاده کرد.
مشکلات در حمل و نقل: تخریب ساختمان ممکن است با مشکلاتی در حمل و نقل مواد تخریبی همراه باشد. برای کاهش این مشکلات، باید از روشهایی که به حمل و نقل آسانتر میکنند استفاده کرد.
مشکلات مربوط به نظارت و کنترل: تخریب ساختمان ممکن است به مشکلاتی در مراحل نظارت و کنترل منجر شود. برای رفع این مشکلات، باید از کارشناسان متخصص و مجرب در این زمینه استفاده کرد.
مشکلات مالی: تخریب ساختمان ممکن است با هزینههایی بالا همراه باشد که ممکن است به مشکلات مالی برای صاحبان ساختمان منجر شود. برای مدیریت این مشکلات، باید از برنامهریزی مناسب و همکاری با متخصصین مالی استفاده کرد
روش های ایمن
تهیه برنامه کاری و برنامه ایمنی: قبل از شروع به کار، باید یک برنامه کاری و برنامه ایمنی مشخص کرد. این برنامهها باید شامل اطلاعاتی از جمله روش تخریب، تجهیزات ایمنی، جزئیات حمل و نقل مواد تخریبی و برنامه های نظارت و کنترل باشد.
استفاده از تجهیزات ایمنی: برای ایمنی کارگران، باید از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کرد. این تجهیزات میتوانند شامل کلاه، کفش، جلوگیری از لرزش و نویز، ماسک، عینک و دستکش باشند.
کنترل و نظارت بر تخریب سازه: برای ایمنی کارگران و جلوگیری از صدمات به عموم مردم، باید نظارت و کنترل مناسبی بر تخریب سازه انجام شود. این شامل بررسی وضعیت سازه و تجهیزات قبل از شروع به کار، تعیین زمانبندی مناسب برای تخریب و همچنین انجام بازرسیهای دورهای روی تجهیزات و وسایل است.
اجرای تخریب در مراحل کوچک: برای جلوگیری از ایجاد خطرات برای کارگران و عموم مردم، باید تخریب سازه در مراحل کوچک انجام شود. به عبارت دیگر، باید از روشهای پی در پی برای تخریب سازه استفاده کرد تا در هر مرحله از فرآیند، خطرات به حداقل ممکن برسد.
مهار لرزش و نویز: تخریب سازه ممکن است با لرزشها و نویزهای شدید همراه باشد که میتواند به عموم مردم آسیب برساند. برای کنترل این مشکل، باید از روشهایی مانند استفاده از دیوارهای خاکی، نصب وسایل نویز کاهنده و استفاده از تجهیزاتی که برای کاهش لرزشها طراحی شدهاند، استفاده کرد.
حفاظت از محیط زیست: تخریب سازه ممکن است به آلودگی هوا، آب و خاک و همچنین به مشکلات ناشی از آلودگی صوتی و نویزی منجر شود. برای کاهش این تأثیرات، باید روشهایی که به محیط زیست کمترآسیب وارد میکنند، مانند استفاده از روشهای بازیافت و دوربینهای نظارتی، استفاده کرد.
چه نوع ابزارهایی برای تخریب سازه ها استفاده میشود؟
برای تخریب سازه ها، ابزارهای مختلفی استفاده میشود که بسته به نوع سازه و نیازهای تخریب، متفاوت هستند. در ادامه، به برخی از ابزارهای معمول استفاده شده در تخریب سازه ها اشاره میکنیم:
کلمپ بتن شکن: این ابزار برای شکستن بلوکهای بتنی و سایر قطعات بتنی از سازهها استفاده میشود.
چکش ضربانی: این ابزار برای شکستن و خرد کردن قطعات کوچک سازهها استفاده میشود.
پیچ شکن: این ابزار برای خارج کردن پیچها و سایر قطعات فلزی از سازهها استفاده میشود.
فن خرد کننده: این ابزار برای خرد کردن و نرم کردن قطعات چوبی و سایر مواد آلی از سازهها استفاده میشود.
انبر: این ابزار برای جدا کردن قطعات سنگی و بتنی از سازهها استفاده میشود.
دستگاه برش فلز: این دستگاه برای برش قطعات فلزی از سازهها به کار میرود.
دستگاه سوراخکاری: این دستگاه برای سوراخ کردن قطعات فلزی و بتنی از سازهها استفاده میشود.
بالابر: برای جابجایی قطعات سنگین و بزرگ از سازهها، بالابرهای نوعی بکار میروند.
به علاوه، برای تخریب سازه ها ممکن است از ابزارهای دستی مانند چکش و پتک و همچنین ماشینآلات سنگینی مانند بلدوزر، لودر و اکسکاواتور استفاده شود. به هرحال، استفاده از ابزارها و ماشینآلات مناسب و سازگار با نوع سازه بسیار مهم است.
تخریب کدام سازه ها سخت است
تخریب سازهها به عوامل مختلفی مانند نوع سازه، شرایط محیطی، و تجهیزات و امکانات موجود بستگی دارد. به طور کلی، تخریب سازههای زیر سختتر از سایر سازهها است:
- سازههای قدیمی و تاریخی: این سازهها معمولاً از موادی ساخته شدهاند که تخریب آنها دشوار است، مانند سنگ، آجر، و چوب. همچنین، این سازهها ممکن است دارای ارزش فرهنگی یا تاریخی باشند که تخریب آنها را با محدودیتهایی مواجه میکند.
- سازههای بزرگ و پیچیده: این سازهها معمولاً از مواد قوی و سنگین ساخته شدهاند که تخریب آنها نیاز به تجهیزات و امکانات خاصی دارد. همچنین، تخریب این سازهها میتواند خطرات زیادی برای کارگران و محیط زیست ایجاد کند.
- سازههایی که در مناطق پرجمعیت یا حساس قرار دارند: تخریب این سازهها باید با دقت و احتیاط زیادی انجام شود تا از آسیب دیدن افراد و اموال جلوگیری شود.
در ادامه به برخی از عواملی که میتواند بر سختی تخریب سازهها تأثیر بگذارد، اشاره میکنیم:
- نوع مواد مورد استفاده در ساخت سازه: برخی از مواد، مانند سنگ و بتن، تخریب آنها دشوارتر از سایر مواد، مانند چوب و آجر است.
- ارتفاع سازه: تخریب سازههای بلند و مرتفع نیاز به تجهیزات و امکانات خاصی دارد.
- شرایط محیطی: تخریب سازهها در شرایط آب و هوایی نامساعد، مانند باد شدید یا باران، میتواند خطرات زیادی ایجاد کند.
- امکانات موجود: در صورت عدم وجود تجهیزات و امکانات مناسب، تخریب سازهها میتواند دشوار و خطرناک باشد.
چه عواملی باید در برنامهریزی مالی و اقتصادی تخریب سازهها مدنظر قرار گیرند؟
هزینههای تخریب: برای انجام تخریب سازه، هزینههای مرتبط با تجهیزات، نیروی کار، مواد مصرفی و سایر هزینههای مرتبط باید بررسی شوند. این شامل هزینههای مستقیم و غیرمستقیم میشود. هزینههای مستقیم مربوط به تخریب فیزیکی سازه و دستگاهها هستند، در حالی که هزینههای غیرمستقیم شامل هزینههای مدیریتی، مجوزها، بیمه و سایر هزینههای مربوطه است. برنامهریزی دقیق بودجه و برآورد هزینهها در این مرحله بسیار حیاتی است.
ارزش بازسازی: قبل از تخریب سازه، باید ارزش بازسازی سازه را بررسی کرد. این شامل تعیین ارزش بازاریابی سازه پیش از تخریب، ارزش منطقهای و دیگر عواملی است که ممکن است در تصمیمات مالی مرتبط با تخریب و بازسازی تأثیرگذار باشند. برای سازههای با ارزش بازسازی بالا، ممکن است مقرون به صرفه باشد تا به جای تخریب، بازسازی یا ترمیم سازه را در نظر بگیرید.
منابع مالی: تخریب سازهها هزینههای قابل توجهی را طلب میکند و برای تأمین منابع مالی لازم برای این فرآیند، باید روشهای مختلفی را در نظر بگیرید. این شامل منابع مالی داخلی مانند بودجه شرکت یا سازمان، منابع مالی خارجی مانند وامها و تسهیلات بانکی، یا حتی منابع مالی حاصل از فروش مواد بازیافتی یا اجاره زمین است. انتخاب منابع مالی مناسب و مدیریت مالی صحیح در این مرحله اهمیت دارد.
تأثیرات اقتصادی: تخریب سازهها میتواند تأثیرات اقتصادی قابل توجهی داشته باشد. این شامل ایجاد شغل، تأثیر بر رشد اقتصادی منطقه، تأثیر بر بازار ملک و سایر عوامل مرتبط با اقتصاد محلی است. در برنامهریزی مالی و اقتصادی، باید این تأثیرات اقتصادی در نظر گرفته شده و ارزیابی شوند. ممکن است در برخی موارد، تخریب سازه اقتصادی تر از بازسازی باشد، در حالی که در موارد دیگر، بازسازی میتواند اقتصادی تر و مقرون به صرفه تر باشد.
قوانین و مقررات: در برنامهریزی مالی و اقتصادی تخریب سازهها، باید قوانین و مقررات مربوطه را مدنظر قرار داد. این شامل مقررات محیط زیست، ایمنی و بهداشت کار، مجوزها و استانداردهای صنعتی است. رعایت این قوانین و مقررات به منظور جلوگیری از هرگونه تأخیر یا مشکل در فرآیند تخریب و بازسازی ضروری است.
تخریب سازه با استفاده از انفجار
تخریب سازه با استفاده از انفجار، یکی از روشهای متداول در صنعت تخریب سازهها است. این روش برای تخریب سازههای بزرگ، سخت و مقاوم که با استفاده از روشهای دیگر مانند توپ و جرثقیل یا ماشینآلات تخریب قابل تخریب نیستند، استفاده میشود. تخریب سازه با استفاده از انفجار به دقت و برنامهریزی دقیق نیاز دارد و باید با رعایت اصول ایمنی و قوانین مربوطه صورت گیرد.
در روش تخریب سازه با استفاده از انفجار، دو حالت کلی از انفجار به منظور تولید سقوط متفاوت ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند. این دو حالت عبارتند از:
انفجار متحرک: در این حالت، انفجار به گونهای طراحی میشود که ساختمان به ترتیبی متوالی و در جهتی خاص سقوط کند. در این روش، نقاط قوت سازه در نزدیکی نقاط ضعف قرار میگیرند و با انفجار همزمان یا متوالی، تغییرات پیچیدهای در ساختمان ایجاد میشود که منجر به سقوط کنترل شده و قابل پیشبینی میشود. این روش بیشتر در مواردی استفاده میشود که ساختمان بزرگی وجود دارد و نیاز به کنترل دقیق سقوط و جلوگیری از خطرات ناشی از سقوط نداریم.
انفجار ناگهانی: در این حالت، انفجار به گونهای طراحی میشود که ساختمان به صورت ناگهانی و بدون ترتیب مشخصی سقوط کند. در این روش، انفجار در نقاط استراتژیک ساختمان ایجاد میشود که منجر به شکستگی همزمان قسمتهای مهم و حیاتی سازه میشود. این روش بیشتر در مواردی استفاده میشود که ساختمان نیاز به تخریب سریع و به طور ناگهانی دارد، مانند برخی سازههای خطرناک یا در مواجهه با ضرورتهای امنیتی فوری.
عواقب عدم انجام تخریب سازه چیست؟
عدم انجام تخریب سازه می تواند منجر به مشکلات مختلفی شود، از جمله:
- آسیب به افراد و اموال: تخریب سازه یک فرآیند خطرناک است. اگر تخریب سازه به درستی انجام نشود، می تواند باعث آسیب به افراد و اموال شود.
- آلودگی محیط زیست: تخریب سازه می تواند باعث آلودگی محیط زیست شود.
- تخریب سازه های مجاور: اگر تخریب سازه به درستی انجام نشود، می تواند باعث تخریب سازه های مجاور شود.
تخریب سازه یک فرآیند مهم است که باید به درستی انجام شود. انجام نادرست تخریب سازه می تواند منجر به مشکلات جدی شود.
تخریب سازهها باید توسط تیمهای متخصص و باتجربه انجام شود تا از بروز حوادث و آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
در مجموعه کاری ما تمامی روش های ایمنی به بهترین شکل مورد توجه قرار میگیرد .